De Weeskes en Genees-Heel en Verloskundige F.N. Visser

Met illustraties van Marijke Keulen Bosma.


De Weeskes waren een broer en twee zusters, Dominicus J. A., Gezina Anna en Anna Visser. Met hun drieën dreven zij een drankenhandel aan de Nieuwburen in Lemmer. Zij zijn alle drie levenslang vrijgezel gebleven. Hun rolverdeling was dat D.J.A. de handel deed, G.A. de huishouding en A. meestal in het pakhuis werkzaam was. Zij maakten veel producten zelf. De grondstoffen werden meestal in grote fusten aangevoerd. Door de steeg, waarbij de knecht opdracht had niet te rollen maar te kantelen zodat de muren geraakt werden.

Er gebeurde ook wel eens een ongelukje, in het pakhuis waar hun machines stonden of in de steeg. Als er dan veel alcoholica weggestroomd was, was het een verschrikkelijke stank. Die bleef dagenlang hangen.

Naast de verschillende dranksoorten waar zij mee bezig waren werden er ook veel vruchten verwerkt. Naar ik meen vooral kersen. Dan kwamen er een aantal vrouwen die daarbij hielpen.

Niet alles was voor de winkel bestemd. Er werd ook geleverd aan winkels en horecagelegenheden. In latere jaren reed D.J.A. in een voor die tijd grote bestelwagen. Waarschijnlijk een Renault, het nummer was B 33210 (Kenteken: Firma Weduwe G.L. Visser, Lemmer (Nieuwedijk 48). Afgegeven: 01-03-1948). Deze auto was niet alleen voor het bezorgen bij de afnemers, hij ging er ook mee om hun grondstoffen te halen, tot in Frankrijk. Dat  zal dan wel wijn geweest zijn.

Hun winkel was ouderwets ingericht. Heel mooi. Met wandkasten met pilaartjes er voor. Het pronkstuk was wel een stander met drie prachtige houten vaatjes. Toen de winkel door hun opvolger Leo de Groes werd gesloten zijn die vaatjes naar net zo’n soort zaak in Leeuwarden gegaan.

Het waren op bepaalde momenten ook wel stijfkoppige mensen, daar hadden Johan Bosma, gebr Bijholt en later Harm v.d.Wolf wel de nodige ervaring mee. Toen de zaak verkocht werd was er vastgelegd dat deze mensen niet mochten kopen. Zij hadden aan de Nieuwedijk ook nog een pakhuis waar Bijlhout belang bij had. Dat sloot aan bij hun achterterrein. Herman liet het toen door een kennis kopen en zo kwam het toch bij de Bijlholten terecht.

Waren zij voor velen in de omgeving niet zo aangenaam, voor het huispersoneel moeten ze wel goed geweest zijn. Als zij ’s avonds een extraatje hadden gehad lag dat de volgende morgen ook voor het dienstmeisje klaar.

Als goed bekend staande speciaalzaak hadden zij het vooral voor de feestdagen druk, zodat Anna, die vooral de winkel verzorgde, dan zo moe was dat zij gekleed naar bed ging.

Op deze kaart staat links het gemeentehuis, rechts de drankzaak van de Erven Visser. De jongste van de weesjes Visser Juffr. Anneke was mijn peettante vertelt Marijke Keulen Bosma, uit Rotsterhaule, Juffr Geziena was mijn moeders peettante. De foto is genomen vanaf de Markt, met links de gedempte Gracht en rechts de Vissersburen. Daartussen stroomt de Rien. 

Detailfoto van bovenstaande

Johannes Gerardus Visser.

Geboren 27 november 1841 in Lemmer. Wonende te Lemmer als Arts. Overleden 6 april 1910 in Lemmer 68 jaar oud. Begraven in St. Nicolaasga. Was raadslid in Lemsterland.  (De dokter was de broer van de vader van de weesjes Visser, en woonde in het waterschapsgebouw. En zijn vrouw was voor de weesjes Visser Tante Veronica Ypma. Over Gerardus Ludovicus Visser, de vader van de wezen Visser, nog het volgende, zijn jonge jenever bestaat nog steeds onder de naam G.L. de Zeemeeuw)

Froukje Jans Ypma (Veronica),echtgenote van Johannes Gerardus Visser.

Juffr. Anna haar 1e H. communie.

 Juffr. Anna Visser.

Juffr. Anna Visser.

 Bidprentje Juffr. Anna Visser.

Juffr. Geziena Visser.

Juffr. Geziena Visser.

Dominicus Visser. 

Deze medaillon gekregen van mijn peettante. Juffr. Anneke Visser. (de weesjes)
Toepasselijk; deze had ze zelf gekregen bij haar eerste heilige communie.


Genees-Heel en Verloskundige F.N. Visser.

Nog een familie Visser in de Lemmer.

Door, Lucia M.P. Visser.

De tekst van Gezine's bidprentje heb ik nog gemaakt. Hun grootvader dokter Ferdinand Visser had o.a. 6 zoons. Dr. Jan, was de oudste en had geen kinderen. De 2e Julius daarentegen had 13 kinderen. Dat was mijn voorvader. De vader van de weesjes was de één na jongste, Gerardus L.

1884: De Lemmer: Huldeblijk aan Ferdinand Visser, gedurende 50 jaren geneesheer te Lemmer.

De Lemmer, 1 Febr. jl. Maandag was het alhier feest: de weledele heer Ferdinand Visser nl. was op dien dag 50 jaren onafgebroken geneesheer te dezer plaatse. Reeds in den vroegen morgen werd de geachte jubilaris verrast door twee sierlijke eerepoorten, des nachts door de feestcommissie vóór zijn woning en op den weg naar het koetshuis opgericht; Neerlands driekleur wapperde uit de meeste woningen, ten teeken van schier algemeene deelneming in dit zoo zeldzame feest, te 8½ uren werd door den weleerw heer pastoor een plechtige H. Dienst gecelebreerd wegens de twee eerwaarde zonen van den jubilaris die daarbij assisteerden.

In den voormiddag kwam de commissie, namens zijn vrienden en geloofsgenooten, den jubilaris een kostbaar geschenk aanbieden bestaande in een prachtig bewerkt gouden schild, waarop een bandelier, gegraveerd met de namen: Sloten, waar ZEd. is geboren, waar hij Promoveerde, en de Lemmer; tevens waren er op aangebracht de wapens van genoemde plaatsen met het opschrift "Huldeblijk aan Ferdinand Visser, gedurende 50 jaren geneesheer te De Lemmer".

Nevens het gouden schild werd ZEd. een album overhandigd, bewerkt door de kunstvaardige hand van den heer Grevenstuk, calligraaf te Amsterdam, waarin de namen der schenkers vermeld staan. De jubilaris was diep getroffen door dit zoo verrassend bewijs van de liefde en dankbaarheid der Lemsterlanders.

Nog talrijke andere geschenken van particulieren, in goud en zilver, werden den jubilaris vereerd en het lijdt geen twijfel, of Zed. zal daarin een spoorslag vinden om zijn laatste levensjaren met rusteloozen ijver aan het welzijn zijner medeburgers te wijden.

Eere aan de heren Van Kempen te Voorschoten, die het schild leverden, en den heer Grevenstuk, die als calligraaf zijn gunstig bekenden naam heeft gehandhaafd!. Dank aan de heeren van de commissie, die zich op zulk een kiesche wijze van hun taak hebben gekweten.

In 1834 startte Ferdinand Visser, zijn praktijk in de Lemmer als "genees-heel en verloskundige". In het begin liep het niet bepaald storm met patiënten. Gezina Visser, zijn kleindochter, vertelde: Hij was Katholiek en de mensen in de Lemmer zaten niet te wachten op een Roomse dokter. Toen hij regelmatig hard over de dijk reed met zijn paard en wagen, gingen de mensen denken dat hij wel een heel goede dokter moest zijn als hij veraf zo veel patiënten had, en spoedig begon zijn patiëntenkring te groeien. Toen hij op een gegeven moment voor een collega een moeilijke bevalling goed deed, werd zijn naam steeds bekender.

Ferdinand Namle Visser, geboren 15 januari 1810 te Sloten, overleden 26 juni 1900 te Lemmer. Ferdinand huwde in 1839 in Zaandam met Gezina Alida Kotté / Cotté, geboren in 1818 te Zaandam, overleden in 1905 te Lemmer. Alida was een dochter van ingenieur Jan Thomas Kotté die verbonden was aan de Zuiderzeewerken.

Ferdinand verloor zijn beide ouders in één week tijds op 19 jarige leeftijd, vermoedelijk aan de typhus in Sloten. Daarna is hij medicijnen gaan studeren aan de Universiteit in Franeker. In 1884 vierde hij groots zijn 50 jarige jubileum als huisarts. Kleindochter Gezina, wist nog dat zij op de Straatweg woonden in een groot huis met er achter een stal voor twee paarden. Ook had hij een plantenkas met druiven. In zijn vrije tijd speelde Ferdinand trompet.

Gezina’s ouders hebben de eerste jaren van hun huwelijk ingewoond op de Straatweg en zij is daar geboren. Het huis kon makkelijk door 2 gezinnen bewoond worden, vertelde zij. Het huis schijnt later bewoond te zijn geweest door de familie Kuipers, directeur ZWH. Het huis is er nu niet meer.

Ferdinand Visser had 6 zonen en 3 dochters. De meisjes zijn zeer jong overleden. Joannes G. (dr. Jan) werd ook arts en heeft de praktijk van zijn vader overgenomen. Hij is gepromoveerd op het proefschrift "Alcohol als desinfectie-middel".

Hij huwde Veronica IJpma en ze hadden geen kinderen. Julius J. de 2e zoon, huwde Maria Mersch in Amsterdam en heeft niet meer in de Lemmer gewoond. Zijn kinderen en kleinkinderen logeerden  wel in de vakanties bij de "tantes in de Lemmer". Zij hadden 12 kinderen waarvan de oudste Ferdinand J. Visser heette. Deze Ferdinand is ook zijn leven lang huisarts geweest en heeft wel eens gezegd dat het achteraf jammer was dat hij de praktijk van zijn oom Jan niet heeft overgenomen.

Ferdinand kreeg 7 kinderen waarvan de oudste Julius J. M. Visser was (eerst ambtenaar in Nederlands Oost Indië en na 1950 burgermeester in Noord Holland). Julius kreeg 7 kinderen waarvan ik de oudste ben, Lucia M.P. Mijn jongste broer is ook arts. Een van de andere zoons van Julius J. (de 2e zoon van dokter Ferdinand N.) heeft nog mannelijke nazaten (Visser’s) wonend in Australië.

Johannes Cornelis de 3e zoon, was bouwpastoor in Heerenveen en is daar begraven. Augustinus de 4e zoon, was pastoor in Zwolle en daar begraven. Gerardus Ludovicus was de 5e zoon, Ο 1855; † 1896. Hij huwde Tecla (Tietje) de Jong, een nichtje van Veronica IJpma. Hij begon een kogelflesjes fabriek met wat we nu noemen "frisdrank". Later werd hier de bekende jenever "De Zeemeeuw" gebrouwen.

Zoals bekend stierf G.L. op jonge leeftijd en heeft zijn weduwe samen met haar drie kinderen Gezine, Dominicus en Anna de zaak voort gezet onder de naam "De weduwe G.L. Visser". De oudere mensen uit de Lemmer zullen hen nog wel kennen denk ik. Toen Dominicus stierf in 1968 hebben de twee zusters de zaak verkocht.

Janus, de jongste zoon van dokter Ferdinand N., is getrouwd in Apeldoorn en zij hadden zoals dat vroeger heette een winkel in "koloniale waren". Hij had geen kinderen. Na het overlijden in 1984 van Gezina wonen er geen nazaten van "genees-heel en verloskundige" Ferdinand N. Visser meer in de Lemmer. Wel is er een blijvende herinnering aan hem: dankbare patiënten hebben een monumentje op zijn graf in St. Nicolaasga laten zetten.

Afdruk van Marie Jansen-Klappe: Bidprentje van Tecla de Jong

Zie ook: Genealogie.pdf

RuurdsDescendantTree0308
PDF – 463,0 KB 712 downloads


Lemster wijnkelder van L.J.de Groes uit Lemmer, in handen van Frieslandbank

De heer de Groes in zijn wijnkelder onder het aan de Frieslandbank verkochte bedrijfspand aan de Nieuwburen, die hij tot zijn spijt moet missen. Daarnaast een kasteelwijn uit 1970 van goede kwaliteit voor beneden de tien gulden.

In een goede kelder met constante temperatuur verbetert de wijn zich in de fles aanzienlijk.

Reactie plaatsen

Reacties

Er zijn geen reacties geplaatst.