LE 107

Door: Dirk Huizinga

Naam: Anna Maria
Bouwjaar: 1888
Soort aak: Ielbûs.
Werf: Zwolsman & De Boer, Workum
Ontwerp: Ulbe Zwolsman
Opdrachtgever: Wiggele Visser, vishandelaar te Heeg
Technische specificaties: Lengte: 8.60 meter, Breedte: 3.20 meter. Diepgang: 0.65 meter.  Hoogte mast: 8.65 meter
Zeilplan: Grootzeil 30 m2, fok 13 m2. Kluiver niet meer aanwezig.

Geschiedenis van de aak:

De opdrachtgever wilde een ‘ielbûs’, een aaljager, waarmee de paling voor de vishandel werd opgehaald bij de vissers. De scheepsbouwer Ulbe Zwolsman uit Makkum, die in 1892 de werf in Workum overnam, stond bekend om z’n zeewaardige blazers, Wieringeraken en de kleinere Workumer bollen. De visaak ‘Anna Maria’ ziet er uit als een wat grote Workumer bol.

1897 - Ielbûs - H. Visser, De Lemmer
1914 - EH 112 - J. Schenk, Enkhuizen.
1934 - ST 10 - Hans van Dijk, Stavoren. IJsselmeervisserij.
1948 - LE 107 - Jurjen Bootsma, Lemmer
1956 - Recreatie - J.G.H. Bolier, Den Helder
1970 – 2022 - Recreatie - Wietze H. Welling, Oudega (Sm)
2022 - heden - Recreatie - Simon van der Meulen, Leeuwarden

De wijze waarop Welling eigenaar werd van het aakje, is het vermelden waard. Bolier had het schip liggen in het haventje van Oudega. De aak was lek en moest regelmatig leeggepompt worden. Dat werd volgens afspraak gedaan door Wietze Welling, de eigenaar van het café aan de haven. Welling wilde het aakje wel kopen, maar Bolier wilde niet verkopen. Na jaren van lekwater wegpompen kreeg Welling er echter wat genoeg van om de schijn op te houden dat het aakje niet spontaan naar de bodem van de haven wilde afzakken. Er moest wat gebeuren en hij stelde Bolier voor de keuze. Hij kon in Oudega naar het café komen, daar lag op de bar een envelop met f. 1500.-. Die kon hij meenemen en de aak was van Welling. Of hij liet het geld liggen, maar dan moest dat lekkende schip uit de haven. Het duurde een dagje, maar toen kwam de familie Bolier naar het café om het geld te halen en in goede sfeer wat na te praten over het hebben van een oude visaak.

De jaren daarop kon Wietze Welling werk maken van een opknapbeurt voor de aak. Weliswaar met polyester, glasvezel en staal, maar wel zodanig, dat het scheepje er nu nog is. Alleen in de kont heeft ze nog zichtbaar enig eikenhout, als teken dat ze er van binnen heel anders uitziet dan de buitenkant doet vermoeden.

Oudega (Sm), 2011. Het aakje LE 107 (Foto Dirk Huizinga)

De ST 10 van H. van Dijk in 1938. De Hang van Stavoren wordt dat jaar afgebroken. (Foto: Jan van Dijk)

De Lemmer, ca. 1950. De visaak LE 107, oorspronkelijk een aaljager die Pier de Boer bouwde voor H. Visser in De Lemmer In 1948 nam Gauke Bootsma het aakje over van H. van Dijk uit Stavoren, die ermee viste onder nummer ST 10. (Van Dijk kocht vervolgens de Lemsteraak HI 8 van de gebroeders Blom, de Eersteling van Pier de Boer uit 1900.)

Lemmer, 1956. De LE 107 is juist verkocht aan Bolier uit Den Helder en vaart hier door de oude sluis naar de Binnenhaven.(Foto: collectie D. van Dijk)

Lemmer, de Kortestreek met de LE 107 in 1956, toen het aakje werd verkocht aan de fam. Bolier.

Stavoren, ca. 1938. De ST 10 van H. van Dijk vaart de haven uit. In het zeil is nog vaag te zien het visserijteken EH 112 van de aalvisser J. Schenk. (Foto: collectie Jan van Dijk, Stavoren)

Het aakje LE 107, ‘Anna Maria’, te Heeg, tegenover de voormalige werf van De Jong meet de palingaak ‘Korneliske Ykes’. Met ‘ielbûsen’ werd bij binnenvissers de aal opgehaald die in Gaastmeer werd bewaard. Met grote palingaken als de Korneliske Ykes werd de aal vervolgens naar Londen gebracht. (Foto: Wietze Welling)

Reactie plaatsen

Reacties

Er zijn geen reacties geplaatst.