Nieuwburen, Lemmer |3|

|   1   |   2   |   3   |   4   |   5   |

Omstreeks 1950 werd de kermis 'afgeschaft'. Mensen die er principiële bezwaren tegen hadden, hadden toen de overhand in de Gemeenteraad. Maar het jaarlijkse feest werd niet een keer gemist. Een groepje mensen zorgde er voor dat het toch kon doorgaan, op het land van de houtmolen.
Dat land tussen Nieuwburen, Vissersburen en Polderdijk was in gebruik bij Teake Huitema. Daar werd alles opgesteld en totdat de aanleg van het Rienplan begon werd dat de vaste plaats voor de kermis. Ook mooi midden in het dorp, maar het moest wel droog weer blijven, anders werd het een modderpoel.

  • Siene DeVries: Achterzijde van de Nieuwburen. Rechts Ger. Kerk en links postkantoor met Her. kerk. Gebouw in het midden lijkt wel de centrale bakkerij.

Kermis achter de Vissersburen

Rechts is nog goed de waterpomp te zien.

De kaart werd verzonden op 29 december 1906, door de familie Van der Hoff: We zien hier een opname van de achterkant van het hotel, de tuin.

Dat was een grote lapgrond, het was niet alleen het tegenwoordige parkeerterrein van de Faam, ook de grond waar nu een deel van de panden van Breimer, op staat hoorde er bij. Later werd dat achterste stuk met garage door de erven van Oebele Boersma aan Gort, verkocht.
De garage werd smederij en is inmiddels verdwenen in de aanleunwoningen. Op dat stuk tuin bouwde Theo Gort garages, die dus ook alweer afgebroken zijn. Zo mooi als de tuin er hier bij ligt heb ik hem niet gekend. Het speeltuintje hier op links, herinner ik mij alleen maar als hoekje waar hout lag te rotten.

In de oorlogsjaren hadden wij een stukje tuin achter de banketbakkerij. Boersma, kwam daar vaak even rondkijken en had dan wel goede raad voor mij. Na een poosje vroeg hij mij om hem te helpen in zijn tuin.

Mijn beloning bestond wel eens uit mooie postzegels voor mijn verzameling. Maar meestal uit wat groente, wat in die tijd dubbel welkom was, de vorm van de achterste was toen nog wel te onderscheiden. Vooraan in de tuin heeft jarenlang een heel mooi geleide kastanje boom gestaan. Daar konden de gasten dan onder zitten. Op de bovenste foto staat die boom er nog niet, een bewijs dat het om een heel oude foto gaat.

In de hoek stond ook een grote kastanjeboom, als de kastanjes rijp waren, kwam er veel jeugd op af. Er werden dan stokken en stenen in de boom gegooid om de kastanjes eruit te krijgen. Sommige waagden het om er in te klimmen. Op een middag viel er een jongen uit de boom, dat leverde hem een gebroken been op.

Ik meen dat het een jongen uit de familie Bergsma, was. We hebben hem op een plank gelegd en naar dokter Weber, gebracht. Achter het hotel zien we de serre die ook al verdwenen is. Tussen het begroeide houtwerk nestelde vroeger vogeltjes. In het midden achteraan met de handen in de zij, is de heer Van der Hoff.

Evert de Vries

Foto van Lipkje Schat

Achter de Nieuwburen, links is nog het torentje van het postkantoor te zien

Bij het bekijken van oude foto’s vertelde mijn schoonmoeder Akke Rinske Wierdsma, geboren 1929 in Lemmer, bij deze foto het volgende.
Het was de dag na de brand, 09-07-1929, dat door de politie de schade werd opgenomen bij Hotel van der Hof op de Nieuwburen in Lemmer. Links vooraan staat haar vader Gerardus Wierdsma, die na zijn terugkomst uit Chicago, de Verenigde Staten, veldwachter was geworden. Middenachter, staat Reade Doede, (Doede Kok) Later verwierf hij een dubieuze status door zijn rol gedurende de bezetting in 40-45. Rechts mogelijk de eigenaar dhr. O. Boersma.

Bijgaand treft u de foto en een kopie van de berichten uit de Leeuwarder Courant.

Theo Huisma

De brand van de garage van Boersma. Dat zal in de zomer van 1929 geweest zijn. Ik herinner mij dat mijn grootmoeder en mijn moeder wel vertelden dat zij in de nacht van de brand, terwijl het hartje zomer was, de wintermantels achter uit de kast hadden gehaald voor zij naar de brand gingen. In de muur van de nieuwe garage was een steen ingemetseld met de vermelding 'Lyckle Boersma Augustus 1929'.

Later werd dit de smederij van Gort, nu staan op die plaats de aanleunwoningen. Op deze foto zien we twee uitgebrande auto's. Er stond ook een auto van de Centrale Bakkerij in maar die was er net op tijd uitgereden. Met die auto werden wekelijks de afnemers buiten Lemmer bezocht. In de uitgebrande garage zien we links vooraan politieman Gerardus Wierdsma; rechts staat Pier Meijer, de vader van Boukje. De middelste man moet dan welhaast Doede Kok zijn want hij en Wierdsma vormden destijds de Lemster politiemacht.

Het moet wel een felle brand geweest zijn als we deze foto zo zien. Nu zullen de blusmiddelen toen ook nog niet zo geweldig zijn geweest. Er is mij wel eens verteld dat Menno van der Hoff tijdens de brand nog in de banketbakkerij is geweest. Die stond toen vol rook want er was een gezamenlijke muur. Dat was begrijpelijk omdat bakkerij en garage indertijd beide eigendom waren van de familie Van der Hoff die ook Hotel Boersma, tegenwoordig grandcafé De Faam, bezat.

Johannes de Vries

Op deze foto een gedeelte van de winkel in ijzerwaren van Blauw (later Gort). Daarnaast hotel Boersma (eerder Van der Hoff). Voor het hotel een auto met het kenteken A 22675 afkomstig uit de provincie Groningen.

Het hotel had als ANWB bondshotel een voetpomp beschikbaar. Het uithangbord aan de gevel verwees naar de tuin met speelattributen, die bij het hotel behoorde. Naast hotel Boersma, het Nutsgebouw, toen nog "Onthouders café".

Foto van Michael Boersma. Gemaakt in de achtertuin van het hotel. Oebele Boersma met zijn vrouw Wapke Dam.

Op de rechterkant het Nutsgebouw, op de uithangborden is te lezen onthouderscafé en Biljard. In het huis met de fraaie gevel woonden Hidde Visser, Oene Boonstra en Tiemen Groen. Dan de verdwenen gevel van het huis waar Fedde van Dijk, zijn kapperszaak had en waar nu een garage met woonhuis van Witteveen is. Het doktershuis werd toen in 1937 bewoond door dokter Olivier.

Gelukkig is dat, dat pand in handen is gevallen van mensen die er gevoel voor hebben en die er heel wat tijd en geld in gestoken hebben om er iets moois van te maken, alle hulde. De Hervormde Kerk sluit de Nieuwburen op die kant af. Van wat er op de linkerkant staat afgebeeld is nu niets meer over. Als eerste zien we de boterfabriek, die evenals het huis ernaast waar Jan v.d Bijl, woonde en de woning ernaast waar Jozef en en Sarah Blok en later de familie Spoelstra woonden, ruimte heeft moeten maken voor het koopcentrum.

Een geliefde plaats voor het maken van foto’s was altijd de veranda in de achtertuin van hotel Boersma. Een opname met een grote groep vrouwen. Een groep van ongeveer zestig dames.

Het zou een vrouwenvereniging kunnen zijn, een vereniging van Plattelandsvrouwen zal toen nog niet bestaan hebben. Ik hoop dat er mensen zijn die aan deze foto iets hebben doordat zij er familie of bekenden op herkennen

Op deze foto van hotel Boersma, staat boven de deur nog de naam van de vorige eigenaar "Van der Hoff" aangegeven.

Op de foto een stukje Nieuwburen met een deel van de winkel van Bijlhout en drogisterij/schilder Plantinga. Daarnaast het boterfabriekje dat al heel lang opgeheven was

Een opname van de Nieuwburen. Sluit mooi aan bij alles wat er de afgelopen tijd op ons af kwam. De bestrating lijkt heel veel op wat we sinds enkele maanden hier weer hebben. Gelijkvloers, trottoirs van geeltjes aan beide kanten, misschien niet zo breed als nu. Links op de voorgrond een lantaarnpaal die ook helemaal te vergelijken is met wat er nu staat. Alleen zijn het er nu veel meer. Het lijkt wel dat die er special is neergezet, zodat dominee wat licht om de deur had. Verder zie ik er tenminste geen verlichting staan. Het is leuk om te zien hoe de twee jongens op de fiets zich staande gouden. De ene steunt wat met de hand tegen de lantaarn, de ander steunt met zijn voet op de fiets van zijn kameraad. Op links zien we dan eerst de pastorie, het latere Us Haven dat nu advocatenkantoor zal worden. Het gebouw wordt nu als het ware gestript. Containers vol zijn al afgevoerd.

We zullen hopen dat dit gebouw met die mooie gevel weer in goede handen gekomen is. Dat is het vroegere doktershuis in ieder geval wel. De familie De Boer heeft het keurig gerestaureerd. Zij hebben het voordeel dat ze zelf buitengewoon handig zijn, maar het moet dan toch maar gepresteerd worden. De gevel daarnaast is verdwenen. Ik heb daar eigenlijk alleen kapper Van Dijk maar gekend. Nu is er dan de garage met bovenwoning van Witteveen. Dan volgen nog een woning en het Nutsgebouw, beide opgegaan in de apotheek. Gelukkig zo dat de mooie gevel behouden is gebleven. Dan het hotel en het postkantoor die beide nog vrij ongeschonden zijn gebleven. Alleen het torentje van het kantoor is verdwenen. Verderop wordt het allemaal te klein om nog goed te kunnen onderscheiden.

Op de rechterkant is de helft van de sigarenzaak van schilder Mink zichtbaar met Mevr. Mink-Visser, in de portiek. Beide volgende huizen zijn nog vrijwel onveranderd en de laatste tijd goed onderhouden en opgeknapt. Het iets lagere huis daarnaast is vervangen door de garage met bovenwoning, oorspronkelijk gebouwd door Jaap Aukema. Daar is dan nu een winkel in houten meubelen in gevestigd. Het huis daarnaast werd jarenlang bewoond door de familie Hogeterp.
Later werd het nog een poosje verhuurd maar het is nu uitgewoond en dicht gespijkerd. Met het pand van Mink, vormt het een dissonant in onze straat. Het volgende pand was van de Gemeente en in gebruik als dienstwoning voor het hoofd van de ULO school. Dat is afgebroken en op die plaats vinden we nu het koopcentrum. De gevel is niet verloren gegaan, tenminste niet helemaal. Wel voor Lemmer, want hij is in Sloten weer opgebouwd. Dat zou nu zeker niet meer gebeuren. Veel panden staan nu op de monumentenlijst maar daarnaast moet er ook een lijst van beeldbepalende panden komen.

Johannes de Vries

De Nieuwburen met op de voorgrond achter de bomen de vroegere pastorie van de hervormde kerk, later verenigingsgebouw. Op de achtergrond ziet u het torentje van het postkantoor, toen voor het telefoonverkeer de leidingen nog bovengronds waren.

Winkel van Mink.

Links het woonhuis van dokter Olivier (later dokter Weber). Het huis daarnaast werd bewoond door de familie Faber (radio centrale). Vervolgens de woning van de familie Visser en het Nutsgebouw. Eerste exploitant van het Nutsgebouw was de familie Martens, later de familie Visser. Naast het Nutsgebouw 'Hotel v.d. Hoff' (later O. Boersma). Opvallend is de bestrating van de rijbaan, z.g. kinderhoofdjes

|   1   |   2   |   3   |   4   |   5   |