Zaandam

Zaandam, aankomst van het stoomschip ZAANDAM I.

Zaanlandsche Stoomvaart Maatschappij Over deze maatschappij is zeer weinig bekend. In 1857 liet zij de raderstoomboot PRINS VAN ORANJE bouwen, een passagiers- en goederenschip, dat was bestemd voor de dienst Amsterdam-Zaandam. De PRINS VAN ORANJE werd in 1879 verkocht aan C. Bosman, tegen wie de Zaanlandsche Stoomvaart Maatschappij aanvankelijk concurreerde. De rederij is toen geliquideerd.

PRINS VAN ORANJE

Type: IJzeren raderstoomschip voor passagiers en goederen. Eigenaar: Zaanlandsche Stoomvaart Maatschappij, Zaandam
Bouwjaar: 1857
Aangekocht: 1879
Afgevoerd: 1899
Werf: J. & K. Smit's Scheepswerven, Krimpen aan de Lek, no. 28, raderboot no. 5
Lengte over alles: 42,00 m
Hol: 3,60 m
Laadvermogen: 83,8,38 ton

Machine (1): 2 cilinder hellende lagedruk machine.
Aantal pk: 40 epk
Gebouwd door: D. Christie & Zn., Schoonderloo.

Machine (2): In 1882 verbouwd tot, of vervangen door een 2 cilinder hellende compound machine door D. Bosman & Zn., Alkmaar.

Ketel (1):1, achter de machine.
Type: Kistketel
Stoomdruk: 1,4 atm
Gebouwd door: D. Christie & Zn., Schoonderloo.

Ketel (2): Nieuwe ketel in 1863
Type: Lagedrukketel
Stoomdruk: 1,4 atm
Verwarmend oppervlak: 65 m2
Gebouwd door: Machinefabriek de Atlas, Amsterdam.

Ketel (3): Nieuwe ketel in 1864

Ketel (4): In 1870 verwisseld voor de ketel van 1857
Type: Kistketel
Stoomdruk: 1,4 atm
Gebouwd door: D. Christie & Zn., Schoonderloo.

Ketel (5): Nieuwe ketel in 1882
Type: Schotse ketel
Stoomdruk: 5,16 atm
Verwarmend oppervlak: 59 m2
Gebouwd door: D. Bosman & Zn., Alkmaar.

Ketel (6): Nieuwe ketel in 1893, gebouwd in 1888
Type: Schotse ketel
Stoomdruk: 5,61 atm
Verwarmend oppervlak: 60 m2
Gebouwd door: D. Bosman & Zn., Alkmaar.

Ketel (7): Nieuwe ketel in 1897
Type: Schotse ketel
Stoomdruk: 6,2 atm
Verwarmend oppervlak: 65 m2
Gebouwd door: H. & J. Suyver, Amsterdam.

Bijzonderheden: Gebouwd voor de dienst Amsterdam- Zaandam. Zij was een IJzeren schip met een clippersteven, platte spiegel, die versierd was met een kruisvlieg en de woorden 'Oranje en Nederland', een mast met steng en gaffel en een houten verschansing.

Het schip bezat oorspronkelijk een handstuurwiel op het achterschip, dat later naar de brug tussen de raderkasten werd verplaatst. In 1879 werd zij verkocht aan C. Bosman te Alkmaar, de grote concurrent van de Zaanlandsche Stoomvaart Maatschappij. Toen Bosman in 1886 de exploitatie van de dienst Enkhuizen-Stavoren in handen kreeg, werd de PRINS VAN ORANJE in dienst gesteld als reserveboot op deze lijn.

Het schip was niet geschikt voor de vaart op open zee en beschikte niet over voldoende reddingsmiddelen aan boord. In de Tweede Kamer werden daarover vragen gesteld. Op 6 januari 1888 kreeg Bosman een brief van de toenmalige Minister van Waterstaat, Handel en Nijverheid, dat de boot volstrekt onvoldoende zeewaardig werd geacht en deze op zo kort mogelijke termijn door een betere vervangen diende te worden.

Na 5 december 1888 werd zij juist volledig ingezet op de dienst Enkhuizen-Stavoren ter vervanging van het gezonken schip de FRIESLAND. In juni 1889 werd zij vervangen door de aangekochte COMMISSARIS DES KONINGS BARON VAN PANHUYS, die, herdoopt in ZUIDERZEE, beter in staat was deze dienst uit te voeren. Bosman kocht in 1891 de Zwolsche Stoomboot Maatschappij en de PRINS VAN ORANJE werd hier als reserveboot ingezet, nu voorzien van een reddingboot. Zij bleef daar tot 1899 in de vaart en werd toen voor sloop afgevoerd.

PRINS VAN ORANJE, 1857-1886

 PRINS VAN ORANJE, 1887-1888

PRINS VAN ORANJE, 1889-1899.