Urk

Urk, haven met pinksterdrukte rondom de zojuist aangekomen INSULA, circa 1930.

N.V. Eerste Urker Stoomboot Maatschappij 'Urks Belang'

Nadat in 1914 de directeuren van de Kamper Stoomboot Maatschappij ruzie kregen, stichtte één van hen met hulp van Urker notabelen de N.V. Eerste Urker Stoomboot Maatschappij 'Urks Belang'.
De naam van de nieuwe onderneming drukte duidelijk een filosofie uit: een eigen verbinding met de wal van en voor Urkers. Op 15 mei 1915 werd de dienst begonnen met het stoomschip EILAND URK, dat op de trajecten Kampen- Urk en Urk-Enkhuizen voer. In de loop der jaren werd de vloot uitgebreid met de schepen DIRECTEUR-GENERAAL JHR VON GEUSAU, INSULA, IDONEA, OSTERA, SIRENA en TOERIST.

Het recht van postvervoer en de bijbehorende rijkssubsidie werden overgenomen van de Kamper Stoomboot Maatschappij. In 1934 nam de rederij het initiatief Urk voorgoed uit het isolement te halen. Met de KLM sloot zij een overeenkomst, waarbij de luchtvaartmaatschappij zich verplichtte om in de wintermaanden, wanneer de schepen niet meer door het ijs konden varen, drie maal per week post, passagiers en vracht per vliegtuig naar Urk te vliegen.

Het vliegveld van Urk bestond uit een weiland van 300 x 200 m. Toen in december 1938 een van de schepen in het ijs vast zat, werd de post van boord gehaald om door de KLM naar Urk te worden gevlogen. Het vliegtuig vloog echter zo laag over de menigte heen, dat een jongen door de staart werd geraakt en overleed. Daarna vertrouwde men weer op de beroemde Urker ijs vlet voor contract met de wal in de wintermaanden.

Het droogleggen van de Noord-Oost Polder had voor de bootdienst verstrekkende gevolgen. Tijdens de tweede wereldoorlog, toen de polder al klaar was, maar nog geen vervoer per autobussen kende, bleef de boot naar Kampen varen. In 1948 was Urk over de weg bereikbaar geworden. De dienst op Kampen werd toen gestaakt. De dienst Urk-Enkhuizen bleef bestaan, maar floreerde spoedig niet meer.

De rederij werd in 1959 geliquideerd. De roerende en onroerende goederen werden overgenomen door P. Hakvoort, die de zaak in 1962 doorverkocht aan L. Kamper. In 1968 nam J. van den Berg de rederij over en in 1980 werden A. Bos te Heerenveen en P. Venema te Amsterdam eigenaars. De vloot bestond uit de INSULA en de PRINS CLAUS. De INSULA is door Bos en Venema verkocht, zodat alleen de PRINS CLAUS nog in de vaart is op de toeristische dienst Urk-Enkhuizen.

INSULA.

Type: Stalen stoomschip voor passagiers en goederen Eigenaar: N.V. Eerste Urker Stoomboot Maatschappij
'Urk's Belang', Urk.
Aangekocht: 1923
Afgevoerd: 1977
Lengte over alles: 36 m
Breed over hoofdspant: 5,75 m
Diepgang: 2,07 m (beladen)
Laadvermogen: 47,5 ton

Machine (1): 2 cilinder diagonale compound machine
Aantal pk: 120 ipk
Machine (2): In 1956 voorzien van een motor.

Ketel: I, voor de machine
Type: Schotse ketel
Stoomdruk: 9 atm
Verwarmend oppervlak: 66 m2
Gebouwd door: Schaubach & Graeme, Lutzel-Coblenz, no.3578.

Bijzonderheden: Zij werd gebouwd voor H. Hamann te Vallendar en kreeg de naam DEUTSCHER KAISER WILHELM 11. Gekocht in 1923 en bestemd voor de dienst Kampen- Urk-Enkhuizen en herdoopt in INSULA. In 1953 verbouwd tot motorschip en herdoopt in BURGEMEESTER KEIJZER.
In 1958 herdoopt in INSULA. H.J. van Dijk te Kampen kocht het schip in 1977, die het verhuurde aan sportvissers. In 1979 verkocht aan S. Heerschop te Tjalhuizum. Op 1 december 1980 verkocht aan K. Salverda te Franeker. Het schip behield de naam INSULA.

Deutscher KAIser Wilhelm II, 1898-1922.

INSULA, circa 1923-1930.

 INSULA, circa 1930-1953.

 Burgemeester Keijzer, 1953-1958.

 Burgemeester Keijzer, 1953-1958.

Sirena, 1934-1959

SIRENA.

Type: Stalen stoomschip voor passagiers en goederen. Eigenaar: N.v. Eerste Urker Stoomboot Maatschappij

'Urk's Belang', Urk
Bouwjaar: 1902
Aangekocht: 1934
Afgevoerd: 1959
Werf: zie BARON RENGERS

Bijzonderheden: Gebouwd voor de dienst Kampen-Amsterdam van Gebr. De Groot te Kampen. Zij voer onder de naam BARON RENGERS. Verkocht op 27 mei 1927 aan Barend Schipper te Harderwijk en geplaatst op de dienst Harderwijk-Amsterdam; herdoopt in BURGEMEESTER KEMPERS. Gekocht op 6 december 1934 voor de dienst Kampen- Urk-Enkhuizen en herdoopt in SIRENA. Op 30 december 1959 werd zij voor sloop afgevoerd.*

* Reactie/aanvulling: Piet Groenendijk 
De "Sirena" is in 1959 niet gesloopt.Ze heeft jaren dienst gedaan als bunkerschip in Wemeldinge. Daarna verkocht naar Limburg als coffeeshop. Wederom verkocht naar A.dam. Daarna verkocht naar Papendrecht, waar het schip volledig is herbouwd. Is thans eigendom van Tjitte Nieuwkoop en ligt in A-dam. Er word weer mee gevaren en is voorzien van twee Mercedes motoren, boegschroef en spudpalen.

Nadat in 1914 de directeuren van de Kamper Stoomboot Maatschappij ruzie kregen stichtte één van hen met hulp van Urker notabelen de N.V. Eerste Urker Stoombootmaatschappij "URKS BELANG" op. De naam van de onderneming drukte duidelijk een filosofie uit: een eigen verbinding met de wal van en voor Urkers. Op 15 mei 1915 werd de dienst begonnen met het stoomschip Eiland Urk, dat op de trajecten Kampen-Urk en Urk-Enkhuizen voer. In de loop de jaren werd de vloot uitgebreid. Het recht van postvervoer en de bijbehorende rijkssubsidie werden overgenomen van de Kamper Stoomboot Maatschappij.